Es het nid ufghört Tag z si

We me ir Schwiz e junge Maa isch, mues me zur Waffe griiffe. So wotts d Verfassig. We mes nid so mit em Schiesse het, cha me aus Alternative o für lengeri Zit irgendwo ga abwäsche oder mit Heroinjunkies ga Elektroschrott sortiere. Eis vo beidem mues me, we me nid es körperlechs oder seelisches Liide het u eim der Dokter oder der Psycholog seit: «Di Rügge isch kabutt» oder «Du spinnsch, du muesch nid gah». De darf me när immerhin Gäut zale, für dass es eim nid so guet geit.

Wöu i gsung bi gsi u s dazmau, won i di Entscheidig ha müesse träffe, o no ender pressant ha gha im Läbe, han i mi für e Wehrdienscht entschide: weniger Zit verplämpere mit Züüg, wo mi nid intressiert. I ha d RS denn so häbchläb überläbt u s eigentlech no luschtig gfunge. Im Nachhinein mues i aber säge, dass i dert unger widrigschte Umständ d Bedütig vom Wort ‹Sinnlosigkeit› ha dörfe aafa begriiffe. Ds Unmügleche vo so re RS öpperem wöue z erkläre, wo se nid säuber gmacht het, isch ender problematisch, das het viu mit Psychologie z tüe won i z wenig dervo verstah. U wöu me das ganze Züüg äbe o geng uf irgend e Art o no cool fingt, graatet so ne Beschribig immer ender nid so, wi mes eigentlech wett, wöu me när geng so ne komische Stouz i sech het bim Verzeue.

Item: I ha de mau gäg Ändi Oktober i ne erschte WK müesse. Es isch es soukomisches Gfüu, we me deheim ir Wohnschtube e Ggofer vou Chriegsmateriau usbreitet zum Luege, öb no aus da isch. Das nid öppe us emne apokalyptische Hoffentlechmues-i-das-nie-bruuche-Feeling use, sondern us puurer Angscht, me mües när, we me itz öppis verhüenneret hätt, Gäut inveschtiere u Materiau choufe, wo me nid bruucht, gschwige de wott. Wöu nöi choufe mues mes drum, we me öppis verhüenneret.

Es isch aber aues da gsi, abgseh vom Béret. Ke Ahnig, wo das Ding isch gsi, u genauso ke Ahnig, win i das hätti söue verlore ha. Wöu ir Regu verlüürt me d Sache nid, sondern si wärde gstole, u es Béret z stäle macht ke Sinn, wöu die sech wi d Schue a d Füess rächt guet a jede einzu Chopf aapasse. Immerhin geit me ir RS o mit em Béret uf em Chopf ga dusche zu däm Zwäck.

Mis einte Paar Kampfstifu isch o geng no chliiner gsi aus ds angere, auso z chlii, u drum o nid bruucht, aber ömu vorhande, u da hets auso nüt z beaastande ggä us Sicht vor Armee.

I ha aus wider iipackt, di komische Chleider aagleit, der Tarusa* o, d Sporttäsche u d Usgängertäsche uf d Muschi* montiert u bi zur Tür us, a Bahnhof.

I ha nid Angscht gha wi denn vor der RS, meh eifach e schlächte Luun. Ziu vo der Reis isch Meiringe gsi, wöu me dert uf der Axalp einisch im Jahr es sogenannts Flügerschiesse verastautet. Das heisst: Flüger schiesse i ne Feuswand, mit Rageete u Maschinegwehr u weis nid was aus. Der Gääg isch, dass die Feuswand am ne Hoger, besser gseit am ne chliine Bärg isch, wo d Zueschouer vo obe chöi uf di Flugi abeluege u Fotos mache, während d Flugi schiesse. Wöu es Flugi bim Schiesse vo obe gseh es wäutwit meh oder weniger einzigartigs Motiv isch, zieht dä Event vor auem vili Hobbyfotografe aa, näbscht natürlech de Flugifans u de Armeefans.

Das het mer der Soldat Linser, wo im Zug vis-a-vis vo mir isch ghocket, aus erklärt. Es sig o si erscht WK, het er gseit, da müess me äuä zämeha, är het derbi so schreg grinset. I ha dänkt, dasch äuä chli ne Depp, aber eine vo de guete, dasch ämu so us sim Gschnur use z merke gsi. Är het de no viu angers verzeut, u i bi chli abdriftet u han ihm irgendwenn de nümm zueglost, eifach nume no ab u zue mit em Chopf gnickt oder es Grüüsch gmacht. I ha nid eigentlech wöue unfründlech si mit ihm, wöu so ne Verbündete i der Frömdi, han i dänkt, isch sicher ke Seich. Aber i ha äbe o eifach mi Rue wöue ha, die han i drum no gärn, mi Rue.

Z Meiringe si mer de angere nache, Check-in uf em Militärflughafe Meiringe. ‹Flughafe› isch itz no so nes grosses Wort, es handlet sech da nämlech um ne Pischte am Rand vom Dorf, mit emne chliine Funkturm näbedrann. Dert si mer rächt lang vorusse gstande. Entweder het üs niemer erwartet, oder si hei eifach d Stüeu no nid ufgsteut gha. Irgendwenn si när zwe Offiziere cho u a ne Tisch ghocket, u när het me dene sis Dienschtbüechli* müesse gä, wo si e Stämpu hei drigmacht zum Bewiis, dass me da isch gsi. När si mer i so ne Art Aula ine. Dert isch zvorderscht uf em Podescht e dicke Major gstande. Dä het immer mau wider i d Lüt use grüeft, dass die, wo letscht Jahr der WK o scho hie heige gmacht, bitte uf di rächti Site söue ga hocke, u die, wo der WK letscht Jahr nid hie hei gmacht, söue doch, sid so guet, bitte uf di linggi Site übere hocke. Är het e zimmli hööchi Stimm gha für so ne grosse, dicke Major, u es het auso würklech no luschtig tönt, win er das immer u immer wider gseit het, öppe geng we wider so füf, zäh Nase si dinn gsi, u vo dene füf, zäh Nase het immer öppe d Heufti nomau müesse ufstah u Platz wächsle. Irgendwenn het dä grüen­tschägget Strom nachegla, u när isch de mau kene me cho. Der Major het grüeft: «Also, sind etz alli …» Är isch ungerbroche worde vo so mne Spränzu, wo zuen ihm ufe ggange isch un ihm öppis i ds Ohr gchüschelet het. Da het der Major schnäu i ds Lääre use grinset u isch när übere zum Rednerpult, wo so nes chliises Mikrofon isch dranne aagmacht gsi. Das Pult isch chli z töif unge gsi, sodass sech der rächt gross Major het müesse bücke, für dri ine z rede:

«So, sind etz alli …», hets donneret dür die Aula. Es het e massivi Rückkopplig ggä, wo aui Soldate het la zämefahre u der Major isch vom Mik wäggumpet. Hie u da het öpper glachet. Der Major het o grinset u chli irritiert zum Spränzu gluegt, wo uf der Site isch gstande u am ne Mischpult umegschrüblet het. När het der Spränzu ufgluegt u ne Tuume i d Luft gstreckt.

Der Major het nomau aagfange: «Also, sind etz alli, wo s letscht Jahr der WK da händ gmacht, uf de lingge Site?»

Stilli. När isch vo irgendwo hinge cho: «Nei!»

«Wieso nöd?»

So chli Gekicher überau. U da het der Major gmerkt, dass er s lätz ume gseit het, u är het säuber aafa grinse, ganz breit, wi ne Frösch het er usgseh.

«Also, ich probiers nomal: Sind etz alli, wo de WK letscht Jahr da händ gmacht, uf de rächte Site?»

Ume Stilli. När hets hinger aafa rumoore, u e Soldat isch ufgstande u übere tschaupet. Dasch der Spät gsi, dä han i när no lehre kenne. Im Nachhinein han i ds Gfüu, dass der Spät äxtra uf di fautschi Site isch ga hocke. Dasch di einti Variante. Di angeri isch, dass er s würklech nid het tschegget gha. Bim Spät het me nie rächt gwüsst, ischs itz Uflehnig oder Geischtesabwäseheit. We me das nid genau weis bi öpperem, bhoupten ig, isch das ir Regu eine vo de Guete.

Hinger em Major uf der Liinwand isch itz e Powerpointpräsentation aaglüffe, wo obe rächts im Egge uf jedere Folie ds Logo vom Staat het treit, auso es Schwizerfähnli u drunger i de drü Landessprache der Text «Schweizerische Eidgenossenschaft», es het sech auso sozsäge um nes staatlechs Dokumänt ghandlet. Itz isch dert no zuesätzlech gstande: «Einführung, Major Kurt Sigenthaler».

Dä het när o aafa iifüere: «Härzlich willkomme zu dem WK, mini Herre, ich bi de Major Sigenthaler, Si chönnd mir au Kurt säge, das isch nämli min Name, wi Si da im Hintergrund chönnd läse, uf dere wunderbare Powerpointpräsentation, wo de Lütnant Luginbühl …» –

«Wo isch er*?!», isch e Stimm us der vorderschte Reihe cho, u der Lütnant Luginbühl, auso der Spränzu am Mischpult, het grüeft: «Heb d Schnure, Aldisbärg!».

Di ganzi vorderschti Reie het aafa lache, u bsungers der ­Major, u är het gwaggelet bim Lache, am meischte si Buuch, u dä het er ghäbt zum Lache, was widerum mi z lache gmacht het, dä gross, waggelig Majorsbuuch. När het der Kurt witergredt, immer no chli gebückt: «Also, mini Herre, beruehiget Si sich. Ich han welle aafange mit mene Rückblick ufs letschte Jahr. Das isch sehr en schöne WK gsi, ich ha da au no Bildli devo. Lütnant Luginbühl, chönnted Si bitte?»

«Du häsch doch da das...